Η Ελισάβετ ακρωτηριάστηκε από τρένο και παλεύει για δικαίωση

Δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω την αφήγηση αυτής της ιστορίας. Στην αρχή σκέφτηκα να την ξεκινήσω από μια αποστροφή της Ελισάβετ, καθώς μιλούσαμε για την υπόθεσή της κοντά στο Σύνταγμα, σε κάτι που τελικά αποδείχτηκε πως δεν ήταν μπιραρία.

«Ένιωσα τόσο αδικημένη για κάποια πράγματα. Μα είναι άδικο, ρε φίλε. Εντάξει, ξέρω ότι η ζωή είναι άδικη, από μικρά μάς το λένε. Αλλά όταν τρως τέτοια πράγματα στη μούρη, λες δεν γίνεται να το αφήσω έτσι…»

Μετά σκέφτηκα να ξεκινήσω από την απάντησή της στο μέσεντζερ, όταν κανονίζαμε τις τελευταίες λεπτομέρειες του ραντεβού μας.

«Θα φοράω μπεζ καμπαρντίνα και καβουράκι για να με αναγνωρίσεις», της έγραψα, θεωρώντας πως με αυτό το χωρατό θα κέρδιζα τις πρώτες εντυπώσεις. Μετά από ένα τυπικό ριάξιο με τη φατσούλα που κλαίει από τα γέλια, μου απάντησε «Εμένα θα με καταλάβεις εύκολα» και μου έστειλε μια φωτογραφία με τα τεχνητά της μέλη. 

Δεν ξέρω αν το χιούμορ είναι τελικά άμυνα ή επίθεση, και μικρή σημασία έχει. «Παπαριές, Γιωργίτσα μου», ήταν η απάντηση της αργότερα στο συγκεκριμένο δίλημμα, επιστρέφοντάς μου τη φράση με την οποία της είχα απαντήσει για κάποιο προηγούμενο ζήτημα, όσο κουβεντιάζαμε πίνοντας μια-δυο μπίρες.

Μιας και ακόμα δεν ξέρω από πού να αρχίσω, καλύτερο είναι να πάρω από την αρχή τα πραγματικά περιστατικά και έπειτα να επικεντρώσω στο κάπως σκανδαλώδες δικαστικό κομμάτι.

Τα γεγονότα

«Το απόγευμα της 27ης Οκτωβρίου του 2015 ξεκίνησα από το σπίτι μου στον Κορυδαλλό προς το Ρουφ, έναν σταθμό στον οποίο πηγαινοερχόμουν από τα δεκάξι μου, για να πάρω τον Προαστιακό και να πάω στο Δήλεσι.

Πήρα το λεωφορείο Γ18, κατέβηκα έξω από τη Στρατολογία, κατευθύνθηκα με τα πόδια από την Πειραιώς προς Κων/πόλεως, διέσχισα τον δρόμο και πέρασα κάτω από τη γέφυρα στο ύψος του θεάτρου «Τρένο στο Ρουφ». Είδα τις γραμμές, είδα τη στάση∙ είχα φτάσει πιο νωρίς από την ώρα που θα έφτανε το τρένο μου. Περίμενα να δω και κάναν άλλον να περνάει, για να πάμε μαζί. Είναι περίεργη περιοχή, δεν έχεις προστασία από πουθενά. Ήταν 27 Οκτώβρη, δυο ημέρες πριν είχε αλλάξει η ώρα, σουρούπωνε λίγο μετά τις 18:00 και φώτα δεν είχαν ανάψει πουθενά.

Πέρασα τις γραμμές στην αποβάθρα, πολλές από τις οποίες είναι ανενεργές. Το τελευταίο πράγμα που θυμάμαι είναι να βλέπω μια κυρία που πήγαινε προς τα εκεί με ένα παιδάκι και εγώ να την ακολουθώ. Μετά άνοιξα τα μάτια μου στα χαλίκια… Τέλος πάντων, με βρήκαν, με πήγαν στο νοσοκομείο και δε ρεστ ιζ χίστορι…»

Ο δικαστικός Γολγοθάς

Λόγω κάποιων κακών αρχικών νομικών χειρισμών, η αγωγή της Ελισάβετ κατά της ΤΡΕΝΟΣΕ και του ΟΣΕ κατατέθηκε όταν άλλαξε δικηγόρους, τον  Απρίλιο του 2021, λίγο πριν εκπνεύσει το όριο της προθεσμίας που προβλέπει ο νόμος (το οποίο όριο είχε παραταθεί λόγω λοκντάουν). Μέχρι τότε δεν είχε στα χέρια της ούτε τα έγγραφα της υπόθεσης.

Το κόστος του παραβόλου στην περίπτωσή της έφτανε στα 26.574,53€ (το 0,1% του συνολικού ποσού που διεκδικεί). Καθώς υπάρχουν δικαστήρια τα οποία κρίνουν την προκαταβολή του παραβόλου αντισυνταγματική, αποφάσισε –σε συνεννόηση με τους δικηγόρους της– να μην το προκαταβάλει.

Η έδρα που δίκασε την υπόθεση σε πρώτο βαθμό δεν ασπαζόταν αυτή την προσέγγιση και απέρριψε την αγωγή, επειδή ακριβώς έλειπε το παράβολο. Η πληρωμή του, λοιπόν, για να δικαστεί η υπόθεση σε δεύτερο βαθμό ήταν πια μονόδρομος.

«Για να βρω αυτό το ποσό, έβαλα υποθήκη το σπίτι μου, αυτό που μου άφησε η γιαγιά μου μετά το ατύχημα για να με βοηθήσει. Στην ουσία, αν χάσω την αγωγή, χάνω και το σπίτι μου.  Φαίνεται απερίσκεπτη σαν κίνηση και είμαι τρομοκρατημένη. Είναι άλλο ένα πράγμα, άλλη μια κατάσταση στην οποία δεν είχα ως τότε φανταστεί τον εαυτό μου να μπαίνει, όμως προσπαθώ να είμαι ψύχραιμη.

Το δάνειο δεν έχει εκταμιευτεί ακόμα και εγώ έπρεπε να βρω τα χρήματα μέχρι τις 8 Φλεβάρη 2023. Τα βρήκα δανεικά από έναν άνθρωπο, από μηχανής θεό, και στην ουσία περιμένω την εκταμίευση για να τον ξεχρεώσω…»

Η έφεση τελικά κατατέθηκε στις 8 Φλεβάρη 2023, λίγο πριν γίνει το δυστύχημα στα Τέμπη, αλλά η ημερομηνία εκδίκασής της ακόμα δεν έχει προσδιοριστεί. 

Τα δεδομένα, τα στοιχεία και οι ισχυρισμοί

Η διάβαση

«Η ΤΡΕΝΟΣΕ ισχυρίζεται ότι εκεί που έγινε το ατύχημα δεν υπάρχει κανονική διάβαση. Παρόλα αυτά, έχουν βάλει πλάκες για να περνάνε οι πεζοί. Το θέατρο “Τρένο στο Ρουφ” σου λέει “διάσχισε τις γραμμές για να πιεις το ποτό σου”, έτσι το διαφημίζει στη σελίδα του…

Μετά από τρεις-τέσσερις γραμμές, στο βάθος, υπάρχει μια ταμπέλα που γράφει ότι απαγορεύεται η διάβαση. Βέβαια, από την απέναντι πλευρά, πάλι πρέπει να περάσεις από τις γραμμές για να ανέβεις στην αποβάθρα…

Αυτοί ισχυρίζονται ότι η κανονική είσοδος σταθμού είναι από την πίσω πλευρά, όμως εκεί τότε γινόταν ανακαίνιση στο κολυμβητήριο, το Σεράφειο, οπότε ήταν εργοτάξιο. Αυτό που θεωρούν “κανονική είσοδο” είναι ένα χωμάτινο δρομάκι που περνάει πίσω από τα γηπεδάκια και βγαίνει στην Πειραιώς. Μέσα στα σκοτάδια, παράλληλα με τις γραμμές δεν υπήρχε περίπτωση να πάω. Όχι γιατί είχα στο μυαλό μου ότι θα γίνει ατύχημα με το τρένο∙ πιο πιθανό θεωρούσα ότι θα με κλέβανε και θα με σφάζανε… Είναι ένα σημείο από το οποίο δεν πας. Ταυτόχρονα, ξαναλέω, ήταν και το εργοτάξιο, που εμπόδιζε την είσοδο και την έξοδο».

Τα ακουστικά

«Η μαρτυρία του μηχανοδηγού λέει ότι κόρναρε πολλή ώρα και ότι εγώ φορούσα ακουστικά και δεν τον άκουσα. Με βάση όμως τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, την κόρνα την πάτησε όταν πάτησε και το φρένο έκτακτης ανάγκης, δηλαδή την ώρα που με χτυπούσε. Δεν φόραγα ακουστικά, όμως αυτοί επιμένουν. Αυτός ο ισχυρισμός είναι πάγια τακτική τους απέναντι σε όσους ανθρώπους έχουν υπάρξει θύματα σε αντίστοιχα ατυχήματα. 

Μάλιστα, για να ισχυροποιήσουν τη θέση τους, όταν κατέθεσα επίσημα την αγωγή και εκείνοι έπρεπε να απαντήσουν, παρουσίασαν ξαφνικά –μετά από πέντε χρόνια!– έναν αυτόπτη μάρτυρα, υπάλληλο της εταιρείας, ο οποίος δεν είχε εμφανιστεί εξαρχής. Αυτός ισχυρίζεται ότι με προσέγγισε, είδε ότι φορούσα ακουστικά, μου τα αφαίρεσε από τα αυτιά και με αυτά μου έδεσε τα πόδια!

Η αλήθεια όμως είναι μάλλον άλλη, υποθέτουμε ότι αν τα πόδια μου τελικά ήταν δεμένα, αυτό είχε γίνει με κάποια ζώνη από τους τοξικοεξαρτιμένους που συχνάζουν στο σταθμό, αυτό ακούστηκε τουλάχιστον μεταγενέστερα.

Έτσι κι αλλιώς, αυτό που λέει είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί, καθώς δεν αναφέρεται από κανέναν άλλο αυτόπτη μάρτυρα στις καταθέσεις.»

Η ταχύτητα του συρμού

«Η επίσημη απάντησή τους για την ταχύτητα του συρμού είναι ότι το ανώτατο όριο μέσα στην πόλη είναι 40 χλμ/ώρα και ότι το τρένο κινούνταν μέσα σε αυτό το όριο. Ο συρμός όμως πήγαινε για στάση στην αποβάθρα, οπότε τα δεδομένα αυτά δεν ισχύουν. Έπρεπε να έχει κόψει κατά πολύ ταχύτητα. Είναι άλλες οι ταχύτητες που πρέπει να τηρούνται όταν αλλάζει κλειδί ο συρμός και άλλες όταν πλησιάζει στην αποβάθρα, όπως στην περίπτωσή μου». 

Η πλαστογραφία με μπλάνκο

«Ανάμεσα στα χαρτιά που κατέθεσαν, καταλάβαμε ότι έχουν καταθέσει επίσημο έγγραφο περασμένο με μπλάνκο, όπου είχαν πλαστογραφήσει την επίσημη ώρα άφιξης! Άλλαξαν την ώρα άφιξης με μπλάνκο! Έχουμε ποινικό δικαστήριο για αυτό, και παραπέμπονται και για κακούργημα (ψευδορκία, ψευδομαρτυρία παραποίηση στοιχείων και παραπλάνηση δικαστηρίου). Ηθικά το νιώθω κάπως σαν νίκη, ή μάλλον όχι ακριβώς∙ αλλά, ρε φίλε, μην με κοροϊδεύεις μες στα μούτρα μου…»

Τα διαγραμμένα αρχεία

«Ζητήσαμε με εισαγγελική παραγγελία περίπου δέκα έγγραφα, ανάμεσα στα οποία και τα αρχεία της επικοινωνίας μεταξύ μηχανοδηγού και σταθμάρχη, και από αυτά μας έδωσαν μόνο δύο έγγραφα. Μας είπαν ότι τα αρχεία επικοινωνίας, όπως και άλλα έγγραφα, τα διέγραψαν μετά από έξι μήνες, παρότι η υπόθεση εκκρεμούσε.

Νιώθω ότι το κράτος είναι αστείο, και όχι με την καλή έννοια, όχι για να μας διασκεδάσει, αλλά ότι όντως ζούμε από τύχη.»

Τα έξοδα και το κόστος της αναπηρίας στην Ελλάδα

Δεν είναι μόνο η αναπηρία, που στην Ελλάδα βιώνεται από μόνη της σαν τιμωρία, δεν είναι μόνο τα εμπόδια, τα οποία μέσα σε ένα πλαίσιο όπως αυτό που ισχύει στο ελληνικό κράτος είναι –όχι μόνο με τη μεταφορική έννοια, αλλά και κυριολεκτικά– απροσπέλαστα. Είναι ακόμα ο σωματικός πόνος, οι μήνες καθήλωσης, οι μήνες εκπαίδευσης για να μάθει κάποιο πρόσωπο να περπατάει με τεχνητά μέλη, είναι η εξαναγκαστική παραίτηση από επαγγελματικά όνειρα, είναι οι πολλαπλοί νέοι αποκλεισμοί. Είναι ο ξεριζωμός ενός κομματιού του εαυτού σου με την πιο σαφή, κυριολεκτική και σπαρακτική έννοια. Είναι τελικά το ότι η ανάγκη να σταθεί κάποια στα πόδια της αποκτάει ακόμα πιο δυναμικό και απόλυτο νόημα.

Ή πιο συγκεκριμένα, με τα λόγια της Ελισάβετ:

«Η αποζημίωση που ζητάω είναι μεγάλη, γιατί περιλαμβάνει ιατρικά έξοδα, ηθική βλάβη, διαφυγόντα κέρδη κτλ. Φυσικά το πόσο που διεκδικεί κανείς με μια αγωγή δεν έχει καμία σχέση, προφανώς, με αυτό που θα πάρει στο τέλος.

Ένα σετ καινούριων ποδιών, από τη μέση της γάμπας και κάτω, κοστίζουν 15.000 ευρώ και η εγγύηση είναι για πέντε έτη. Ανά πέντε χρόνια ο ΕΦΚΑ μου δίνει ένα ποσό (κάτι αντίστοιχο με την αποζημίωση για γυαλιά οράσεως) ύψους 3.800€ για κάθε πόδι. Εγώ είμαι τυχερή, γιατί είναι σαν μου πληρώνει το ένα από τα δύο πόδια. Αν όμως χρειαζόμουν ρομποτικό εξάρτημα, δηλαδή αν μου έλειπαν δυο κλειδώσεις και χρειαζόμουν και γόνατο εκτός από αστράγαλο, θα ξεπερνούσε τα 40-45 χιλιάρικα, αλλά πάλι ο ΕΦΚΑ θα μου έδινε το ίδιο ποσό. 

Κάθε χρόνο πρέπει να αλλάζω κάλτσες σιλικόνης, που κοστίζουν 1.080€ το σετ. Αυτές τις καλύπτει ευτυχώς ο ΕΦΚΑ, αλλά δεν μου καλύπτει τις επιγονατίδες, που έχουν δυόμισι κατοστάρικα το ζεύγος. Και όλα αυτά είναι φτιαγμένα από ευαίσθητο υλικό, τόσο ευαίσθητο, που με ένα πιο κοφτερό φύσημα μπορεί να χαλάσει. Όσο και να προσέξεις, μπορεί κάποια στιγμή να χρειαστεί να αλλάξει νωρίτερα. Για παράδειγμα, είχα αλλάξει εσωτερικές κάλτσες, που μου καλύφθηκαν από τον ΕΦΚΑ, όμως λίγο καιρό μετά μου είπε ο τεχνικός μου ότι χρειάζομαι αλλαγή. “Μα τώρα της πήρα, δεν έχω χίλια ευρώ να κάθονται”.

Έχει ανέβει και το κόστος της καθημερινότητας και είναι ακόμα πιο δύσκολο. Δεν μπορείς να έχεις χίλια ευρώ στην άκρη, αλλά πρέπει…»

Ο αποκλεισμός από την εργασία

«Εγώ για τη δουλειά μου είχα επενδύσει πάρα πολλά και πάρα πολύ χρόνο. Ξεκίνησα από τεχνικό λύκειο στα 15, στην ειδικότητα της βοηθού συντήρησης αρχαιοτήτων. Έδωσα πανελλήνιες, πέρασα και από ένα σημείο και μετά δούλευα και σπούδαζα παράλληλα. Για εμένα ήταν η ζωή μου αυτή η δουλειά. Όταν χτύπησα, στα 32 μου χρόνια, έκανα μεταπτυχιακό στην Καλαμάτα και είχα ήδη αφιερώσει πολλά χρόνια στο αντικείμενο. Όταν ήμουν σε ανασκαφή, ήταν το μέρος όπου ήθελα να είμαι. Ήμουν πολύ αφιερωμένη, πολύ προσηλωμένη. Είχα επενδύσει 15 χρόνια από τη ζωή μου και όταν συνειδητοποίησα ότι πρέπει να το αφήσω πίσω μου… Τα δυο-τρία πρώτα χρόνια της ψυχοθεραπείας ήταν για να αποδεχτώ ότι δεν πειράζει να αφήνουμε όνειρα πίσω, όσο χρόνο και αν έχουμε επενδύσει∙ τρία χρόνια πέρασαν για να μπορέσω να το δεχτώ. Έχω ακόμα αναλαμπές, το σκέφτομαι με λαχτάρα, ζηλεύω, αλλά πλέον το βλέπω με θετική νοσταλγία. Δεν είναι όμως ότι δεν με πόνεσε.»

Η ζωή τώρα, αντί επιλόγου…

«Ζω κατά βάση με τη σύνταξη αναπηρίας, που είναι 350€, γιατί μου βγάλανε 75% αναπηρία. Αν μου βγάζανε 80%, θα έπαιρνα 500€…

Τώρα η βασική μου δραστηριότητα είναι η τέχνη, ερασιτεχνικά: κόσμημα, ζωγραφική και θέατρο. Είναι κάπως ειρωνικό, γιατί όταν ήμουν μικρή σκεφτόμουν: “Πώς θα γίνει στη ζωή μου να ασχολούμαι μόνο με την τέχνη;” Θεωρούσα ονειρεμένο να μπορώ να ασχολούμαι μόνο με αυτό…»