Περιγραφή
Τέσσερις ώρες στη Σατίλα
Τον Σεπτέμβριο του 1982, στο αποκορύφωμα του εμφυλίου πολέμου στον Λίβανο, η παγκόσμια κοινή γνώμη πληροφορείται με αποτροπιασμό τις σφαγές που διέπραξαν οι χριστιανοί φαλαγγίτες στη Σάμπρα και τη Σατίλα, τους παλαιστινιακούς καταυλισμούς της Βηρυτού, με την ανοχή των ισραηλινών δυνάμεων.
Ο Ζαν Ζενέ, που βρίσκεται εκείνη την εποχή στη λιβανική πρωτεύουσα, καταφέρνει να επισκεφτεί για λίγες ώρες τους καταυλισμούς την επαύριο της σφαγής και, συγκλονισμένος, γράφει εν θερμώ ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του. Οι “Τέσσερις ώρες στη Σατίλα” είναι ένα ιδιότυπο ρεπορτάζ που συνδυάζει τη δημοσιογραφική μαρτυρία με τις προσωπικές αναμνήσεις του συγγραφέα από τους παλαιστινιακούς καταυλισμούς της Ιορδανίας· την περιγραφή μιας επίγειας κόλασης με την αναπόληση ενός χαμένου παραδείσου· το πολιτικό ντοκουμέντο με το πολιτικό μανιφέστο. Εδώ, η αναζωογονητική επαφή με μια μαχόμενη νεότητα συναντά την αποπνικτική αποφορά των άταφων πτωμάτων. Έτσι, η αντιπαραβολή ενός τοπίου λάμψης μ’ ένα τοπίο στάχτης δίνει μεγαλύτερο βάθος και δραματικότητα στο ιορδανικό ειδύλλιο και χαρακτήρα συντέλειας στην ανάμνηση της ολιγόωρης επίσκεψης του συγγραφέα στον χώρο της σφαγής.
Οι “Τέσσερις ώρες στη Σατίλα” είναι το πρώτο σημαντικό κείμενο του Ζενέ ύστερα από συγγραφική αποχή 30 ετών. Εδώ, συνοδεύεται από μια μεγάλη συνέντευξη που έδωσε ο συγγραφέας στο αυστριακό ραδιόφωνο, όπου θίγονται πολλά σημεία του κειμένου που θα περνούσαν απαρατήρητα, ενώ ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να αντιπαραβάλει το γραπτό ύφος του συγγραφέα με τον προφορικό του λόγο.
Τέσσερις ώρες στη Σατίλα
«Οι σφαγές δεν έγιναν μέσα στη σιωπή και στο σκοτάδι. Τις φώτιζαν άπλετα οι φωτοβολίδες των Ισραηλινών, ενώ τα αυτιά των Ισραηλινών, ήδη από την Πέμπτη το βράδυ, άκουγαν πάρα πολύ καθαρά τι γίνεται στη Σατίλα. Τι γλέντια, τι κραιπάλες έγιναν εκεί όπου ο Χάρος συμμετείχε στο ξεφάντωμα των μεθυσμένων στρατιωτών- μεθυσμένων από κρασί, από μίσος και αναμφίβολα από χαρά πως ευχαριστούν τον ισραηλινό στρατό, που άκουγε, που παρακολουθούσε, που ενεθάρρυνε, που νουθετούσε! Δεν τον είδα εγώ αυτό τον ισραηλινό στρατό που έβλεπε και άκουγε. Είδα μόνο όσα έκανε».
