Περιγραφή
Η Μεγάλη Ιδέα από την πλευρά των Οθωμανών, 1839-1869
Η Μεγάλη Ιδέα, δηλαδή ο εθνικισµός και οι αλυτρωτικές φιλοδοξίες του ελληνικού κράτους, οι «µεταµορφώσεις» του ιδεολογικού αυτού φαινοµένου και η εργαλειοποίησή του στο πλαίσιο της προσπάθειας οικοδόµησης έθνους-κράτους κατά το δεύτερο µισό του 19ου αιώνα, αποτέλεσε το αντικείµενο αρκετών αξιόλογων µελετών. Ωστόσο καµιά από τις σχετικές έρευνες δεν πραγµατεύεται τις οθωµανικές προσλήψεις του ελληνικού αλυτρωτισµού. Το συγκεκριµένο κενό αποτέλεσε την αφορµή για τη µελέτη της περιβόητης Μεγάλης Ιδέας από την πλευρά των Οθωµανών.
Το βιβλίο στόχο έχει να παρουσιάσει πώς ο σουλτάνος, η γραφειοκρατική ελίτ της Υψηλής Πύλης και η οθωµανική διανόηση αντιλήφθηκαν τον ελληνικό αλυτρωτισµό και να αναδείξει τις προσπάθειες που κατέβαλλαν οι Οθωµανοί σε στρατιωτικό, πολιτικό, ιδεολογικό και διπλωµατικό επίπεδο, ώστε να παρεµποδίσουν τη διάχυση του ελληνικού εθνικισµού στους ορθόδοξους υπηκόους της αυτοκρατορίας. Η µελέτη καλύπτει την περίοδο 1839-1869 και η σύνθεσή της βασίστηκε στη γόνιµη αξιοποίηση ελληνικών και οθωµανικών πηγών, προκειµένου να αποφευχθεί η αναπαραγωγή αναχρονιστικών στερεοτύπων και εθνοκεντρικών αφηγήσεων.
Η Μεγάλη Ιδέα από την πλευρά των Οθωμανών, 1839-1869
Περιεχόμενα
Πρόλογος
Βιβλιογραφική επισκόπηση
Μεθοδολογία και πηγές
1. Η ανάδυση του ελληνικού αλυτρωτισμού και οι οθωμανικές προσλήψεις απέναντι στις πρώιμες
απόπειρες εφαρμογής του (1839-1843)
Το «σπιθαμιαίον Βασίλειον» και η ανάδυση του ελληνικού αλυτρωτισμού
Η διακήρυξη και το περιεχόμενο του Υψηλού Διατάγματος του Γκιουλχανέ (1839)
Η απήχηση της διακήρυξης του Υψηλού Διατάγματος του Γκιουλχανέ στον ελληνικό Τύπο
Οι οθωμανικές προσλήψεις του ελληνικού αλυτρωτισμού κατά το διάστημα 1839-1843
2. Οι ελληνοθωμανικές σχέσεις μετά τπν Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου και την εμφάνιση του όρου «Μεγάλη Ιδέα» (1843-1848)
Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου στην Ελλάδα
Η ανάδυση του όρου «Μεγάλη Ιδέα» και οι οθωμανικές προσλήψεις απέναντι στη διαμάχη αυτοχθόνων και ετεροχθόνων και στο ζήτημα των «φυγάδων» βουλευτών
Οι αντιλήψεις των αξιωματούχων της Πύλης για το Εκκλησιαστικό Ζήτημα
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Μεγάλες Δυνάμεις και ο εθνικισμός του Βασιλείου της Ελλάδας
Ο ελληνικός αλυτρωτισμός ως αιτία για την εισαγωγή μεταρρυθμίσεων
3. Η εξέλιξη του ελληνικού εθνικισμού και οι οθωμανικές θεωρήσεις ως τη διακήρυξη του Μεταρρυθμιστικού Διατάγματος του 1856
Ο απόηχος των Επαναστάσεων του 1848 στην Ελλάδα και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
Η πορεία των ελληνοθωμανικών σχέσεων έως το ξέσπασμα του Κριμαϊκού Πολέμου
Οι εξεγέρσεις του 1854 στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία και το υπόμνημα του Φουάτ Πασά
Η διακήρυξη του Μεταρρυθμιστικού Διατάγματος του 1856: Οι «αναγνώσεις» του διατάγματος
από το ελληνικό κράτος και η απήχησή του στους πληθυσμούς της αυτοκρατορίας
4. Η Κρητική Επανάσταση (1866-1869) ως ιδεολογικό εργαστήριο των Οθωμανών
Τα χαρακτηριστικά της πολιτικής του οθωμανισμού και οι προσπάθειες εφαρμογής του
Τα χρόνια ως το ξέσπασμα της Κρητικής Επανάστασης
Η Κρητική Επανάσταση (1866-1869) ως ιδεολογικό εργαστήριο των Οθωμανών
Οι Νέοι Οθωμανοί και η στάση τους απέναντι στο Κρητικό Ζήτημα και στην Ελλάδα
Αντί επιλόγου
Βιβλιογραφία