Η κατάργηση της εργασίας

«Ας αποκριθούμε για μια στιγμή πως η εργασία δεν μετατρέπει τους ανθρώπους σε αποβλακωμένους υποτακτικούς. Ας υποκριθούμε, αψηφώντας κάθε εύλογη αναφορά στην ψυχολογία, ότι δεν έχει κάποια επίδραση στον σχηματισμό του χαρακτήρα των ανθρώπων. Και ας υποκριθούμε ότι η εργασία δεν είναι βαρετή και κουραστική και εξευτελιστική, όπως όλοι ξέρουμε ότι στην πραγματικότητα είναι. Ακόμα κι έτσι, η δουλειά παραμένει ένας χλευασμός προς κάθε ανθρωπιστική και δημοκρατική προσδοκία, μόνο και μόνο επειδή σφετερίζεται τόσο πολύ από τον χρόνο μας. Ο Σωκράτης είχε πει ότι οι χειρώνακτες εργαζόμενοι γίνονται κακοί φίλοι και κακοί πολίτες επειδή δεν έχουν χρόνο για να εκπληρώσουν τις ευθύνες τού να είσαι φίλος και πολίτης. Είχε δίκιο. Λόγω της εργασίας, ότι κι αν κάνουμε, διαρκώς κοιτάμε τα ρολόγια μας. Το μόνο “ελεύθερο” σε σχέση με τον αποκαλούμενο “ελεύθερο χρόνο” είναι ότι δεν κοστίζει τίποτα στο αφεντικό. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, Η κατάργηση της εργασίας)