Περιγραφή

Το μέτρο και τα σταθμά

Τα χρόνια 1974-2010 υπήρξαν αδιαμφισβήτητα η δημοκρατικότερη και πολιτικά ομαλότερη περίοδος στη ζωή του ελληνικού κράτους. Χρόνια ελευθερίας, όχι μικρής ευμάρειας και μάλλον γενικής ανεμελιάς, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την άνετη καλλιέργεια της λογοτεχνίας – και ειδικά της πεζογραφίας. Οι βαθιές μεταβολές που ταυτόχρονα έλαβαν χώρα στην αγορά του βιβλίου σε ολόκληρη τη Δύση (ανατροπή των αξιών, έκρηξη των αριθμών και θεσμικές καινοτομίες) επηρέασαν ριζικά και το ελληνικό βιβλίο – τη συγγραφή, την παραγωγή και την ανάγνωσή του.

Η παρούσα μελέτη καταγράφει τους μετασχηματισμούς της περιόδου και εξετάζει τις επιπτώσεις τους στο ελληνικό ιστορικό, κοινωνικό, παρωδιακό, φανταστικό και αστυνομικό μυθιστόρημα. Αναλύει τα κείμενα 205 πεζογράφων που δημοσίευσαν στα χρόνια της μεταπολίτευσης: τι λέει το έργο τους, πώς το λέει, τι επιλέγει να παρατηρήσει και μέσα σε ποια συμφραζόμενα το θέτει. Ψάχνει, με άλλα λόγια, πώς το ελληνικό μυθιστόρημα και διήγημα ανέπλασαν την πραγματικότητα σε εθνικό, διεθνές, δημόσιο, ιδιωτικό, οικονομικό, πολιτισμικό και κοσμοθεωρητικό πεδίο. Και κατόπιν επιδιώκει την καλλιτεχνική αξιολόγησή τους: σε τι είδους αφηγηματικές τεχνικές προσέφυγαν, πόσο λειτουργικές είναι, σε ποιο βαθμό ανανέωσαν την παράδοση, αν μεταμόρφωσαν τη ματιά μας, και πόση απόλαυση προσφέρουν. Η μελέτη χρησιμοποιεί συνδυαστικά τα εργαλεία της Ερμηνευτικής, της Κριτικής, της Θεωρίας της λογοτεχνίας και της Ιστορίας της λογοτεχνίας.